Wat zijn online communities?

Op het internet bestaan allerlei verschillende communities. Binnen deze online groepen wordt van alles uitgewisseld en ontstaat vaak al snel een eigen onderlinge subcultuur met soms zelfs een eigen manier van spreken. Maar wat is een online community nou eigenlijk precies en hoe maak je er deel van uit?

Het lastige maar ook het leuke van het internet is dat het onbegrensd is. Op het internet bestaan er geen duidelijke grenslijnen, we kunnen niet zeggen dat bijvoorbeeld Nederland hier ligt en Duitsland ernaast ligt wanneer we het over de online samenleving hebben. Websites die een .nl domein hebben zijn dan wel Nederlands, maar kunnen ook gemakkelijk bezocht en gebruikt worden door mensen buiten Nederland. Daarnaast heeft een groot deel van de websites een .com domein, wat niet aan een land verbonden is. Bovendien kun je via het internet heel makkelijk een connectie leggen met iemand van de andere kant van de wereld. Reistijd speelt ineens geen rol meer en ook geld hoeft geen belemmering te zijn.

Geen catalogus van het internet

Het internet is dus niet makkelijk in landen of op te delen. We kunnen websites wel indelen op categorie (sportwebsites, hobbywebsites, webwinkels, enzovoort), maar niet elke website is eenvoudig te categoriseren en bovendien is er ook geen overkoepelende catalogus van het web. Op Google kun je de meeste websites vinden, maar zelfs Google biedt geen volledig overzicht van alle websites op het internet. Websitebouwers kunnen een website namelijk voor Google verborgen houden en daarnaast kost het ook tijd voor Google om nieuwe websites te ’indexeren’ (aan de zoekmachine toe te voegen). 

Gelijkgestemden bubbels

Binnen het internet bestaan er dus wel culturen, groepen, categorieën, enzovoort, maar deze zijn niet duidelijk gemarkeerd of verdeeld. Toch weten gelijkgestemden elkaar online te vinden en eindigen ze zelfs vaak in een ‘bubbel’ met alleen gelijkgestemden. Dat komt door het beruchte algoritme. Elk sociaal medium heeft een algoritme om te bepalen welke berichten jij te zien krijgt. De mate waarin dit afhangt van jouw interesses of jouw vrienden verschilt per medium. Facebook is traditioneel gezien meer gericht op jouw vrienden en wat zij delen, terwijl je tijdlijn op TikTok bijvoorbeeld vooral bepaald wordt door jouw eigen interesses. 

Wat zijn communities?

Communities zijn in feite bubbels van gelijkgestemden die elkaar online gevonden hebben. Dit kan via Facebook of TikTok zijn, maar een community kan ook platformoverstijgend zijn. Essentieel voor een community is dat er interactie plaatsvindt. Mensen binnen de community posten niet alleen, maar reageren ook op de posts van anderen. Ze zijn zowel toeschouwer als bijdrager. 

Communities ontstaan vaak rond een bepaalde interesse. Je hebt bijvoorbeeld communities van gamers of van mensen die van hardrock houden. Fans van Justin Biebers noemen zich Beliebers, dit is een community maar wordt ook soms een fandom genoemd. Binnen communities kunnen ook subgroepen ontstaan. Niet iedereen die fan is van Justin Biebers zal met iedereen de interactie aangaan, maar zal zich opsplitsen in kleinere specifiekere groepen, zoals fans van Justin Bieber uit Brazilië.

Communities zijn net als het internet in het algemeen geen duidelijk omgrensde groepen. We gebruiken de term vaker in een abstracte manier om verschillende trends en interesses online aan te duiden, dan om specifieke personen en clusters van personen aan te wijzen. Je kunt je dus ook niet simpelweg aanmelden voor een community, je koopt geen lidmaatschap af. Wanneer je interactie aangaat over een bepaald thema met een groep mensen, kun je zeggen dat je onderdeel uitmaakt van een community. Of als je fan bent van een artiest, film of sporter, kun je zeggen dat je onderdeel uitmaakt van dat fandom. Maar hoe je dit precies definieert, is aan jezelf. 

Online gedragsregels

Het is wel goed om je bewust te zijn dat je online te maken krijgt met communities en er deel van uitmaakt, zelfs wanneer je dit niet met opzet doet. Dit is belangrijk omdat elke community vaak haar eigen gedragsregels heeft of zelfs haar eigen manier van spreken. In het algemeen geldt natuurlijk dat je op het internet, net als in het offline leven, respect moet tonen voor de ander en op een fatsoenlijke manier met elkaar moet communiceren. Maar hoe precies en wat wel en niet mag is lastig te bepalen. Sommige online groepen noemen specifieke spelregels, bijvoorbeeld op de startpagina van een Facebook-groep, maar de meeste onderlinge regels zijn ongeschreven. Het begint bij bewustwording van de verhoudingen van jezelf tot de mensen om je heen, dan kun je namelijk de interactie aangaan met de ander in gedachte en rekening houden met diens wensen.